بررسی دینامیسم جمعیت مگس گلرنگ،acanthiophilus helianthi (rossi) (diptera: trypetidae) روی ارقام مختلف گلرنگ در منطقه شهر ری

گلرنگ از جمله گیاهانی است که به لحاظ بومی بودن و سازگاری با شرایط اقلیمی کشور، از ویژگی های ارزشمندی برخوردار است. در حال حاضر هدف اصلی از زراعت گیاه گلرنگ استخراج روغن موجود در دانه آن است. مگس گلرنگ، acanthiophilus helianthi یکی از آفات مهم گلرنگ در سرتاسر جهان می باشد که هر ساله خسارات زیادی به این محصول وارد می کند. به منظور بررسی نوسانات فصلی مگس گلرنگ و شناسایی پارازیتوئیدهای آن در سال 1391، هفت رقم گلرنگ شامل گلدشت، پدیده، زرقان، ورامین، pi، acataria، mec163 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد (جنوب تهران) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در 4 تکرار کشت گردید. به محض شکار حشرات کامل نمونه برداری از قوزه های گلرنگ به صورت هفتگی آغاز گردید و از اواخر خرداد تا اواخر تیر ماه نمونه برداری صورت گرفت. تعداد لارو و شفیره در هر قوزه به طور جداگانه شمارش و در جداول مخصوص ثبت گردید. برای شناسایی پارازیتوئیدها، لارو و شفیره آفت در اتاقک رشد در دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی پرورش داده شدند. در این بررسی دو گونه زنبور به نام های omyrus gratiosus (hym.: ormyridae) و microdontomerus annulatus (hym.: torymidae) شناسایی گردید. بیشترین درصد پارازیتیسم برای گونه o. gratiosus در تاریخ 19و 25 تیر ماه روی رقم mec163(3/12) مشاهده شد. میزان پارازیتیسم گونه . annulatus m در طول فصل بالا بود ودر ارقام مختلف نیز اختلاف معنی داری نشان نداد. رقم pi (10/81) بیشترین تراکم لارو را نسبت به سایر ارقام داشت. ارقام گلدشت و mec163به ترتیب با میانگین 45/60 و 83/62 کمترین تراکم لارو را نسبت به سایر ارقام داشتند. ارقام پدیده و زرقان به ترتیب با میانگین 83/75 و 40/75 بیشترین تراکم شفیره را در قوزه نسبت به سایر ارقام داشتند. رقم mec163 با میانگین 10/63 شفیره در بین سایر ارقام دارای کمترین تراکم شفیره در قوزه بود. در بین ارقام مختلف رقم ورامین با میانگین 9/77 دارای بیشترین میزان تراکم مراحل رشدی مگس گلرنگ بود، و سپس به ترتیب ارقام پدیده و pi با میانگین 5/76 و 2/76 بیشترین تراکم مجموع مراحل رشدی مگس گلرنگ را داشتند. در بین ارقام مختلف رقم mec163 با میانگین 05/58 و رقم گلدشت با میانگین 28/59 کمترین میزان تراکم مجموع مراحل رشدی را داشتند.